Bwyd a Chi 2 – CSHB Cylch 8: Pennod 1 – Ymwybyddiaeth ac adnabyddiaeth o’r CSHB

Ymwybyddiaeth o’r CSHB

Dywedodd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr (86%) eu bod wedi clywed am y CSHB. Dywedodd dros hanner (57%) eu bod wedi clywed am y CSHB a’u bod yn gwybod llawer neu ychydig amdano, roedd 29% wedi clywed am y CSHB ond ddim yn gwybod llawer neu ddim byd amdano ac roedd 14% erioed wedi clywed am y CSHB. ^{(footnote 1)}

Roedd y rhan fwyaf o ymatebwyr a oedd yn byw yng Nghymru (93%), Lloegr (86%), a Gogledd Iwerddon (91%) wedi clywed am y CSHB (Ffigur 1)**.

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd gwybodaeth am y CSHB yn amrywio fesul gwlad. Roedd ymatebwyr yng Nghymru (74%) a Gogledd Iwerddon (66%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod wedi clywed am y Cynllun Sgorio a bod ganddynt o leiaf rywfaint o wybodaeth am y Cynllun o gymharu â’r rheiny yn Lloegr (56%).

Roedd gwybodaeth am y CSHB hefyd yn amrywio fesul rhanbarth yn Lloegr. Er enghraifft, dywedodd 62% o’r ymatebwyr yng Ngogledd-orllewin Lloegr, 60% o’r rheiny yn Nwyrain Canolbarth Lloegr, 59% yn Nwyrain Lloegr a 58% yn Ne-ddwyrain Lloegr fod ganddynt rywfaint o wybodaeth am y CSHB, o gymharu â 47% o’r ymatebwyr yn Llundain.

Roedd ymatebwyr rhwng 25 a 74 oed yn fwy tebygol o fod yn gwybod o leiaf ychydig am y CSHB na’r rheiny 75 oed a throsodd. Er enghraifft, dywedodd 65% o’r ymatebwyr rhwng 45 a 64 oed eu bod yn gwybod am y CSHB, o gymharu â 45% o’r rheiny 75 oed a throsodd (Ffigur 2).

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd gwybodaeth am y CSHB hefyd yn amrywio rhwng y grwpiau canlynol o bobl:

• Dosbarthiad Economaidd-Gymdeithasol Ystadegau Gwladol (NS-SEC): roedd ymatebwyr mewn grwpiau galwedigaethol (er enghraifft, 61% o’r rheiny mewn galwedigaethau canolradd a galwedigaethau goruchwylio a thechnegol is) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny a oedd yn ddi-waith am gyfnod hir a/neu nad oedden nhw erioed wedi gweithio (40%).
• Cyfrifoldeb dros goginio: roedd yr ymatebwyr sy’n gyfrifol am goginio (59%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny nad ydyn nhw’n coginio (34%).
• Cyfrifoldeb dros siopa: roedd yr ymatebwyr sy’n gyfrifol am siopa am fwyd (58%) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny nad ydynt yn siopa am fwyd (41%).
• Grŵp ethnig: roedd ymatebwyr gwyn (60%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB nag ymatebwyr Asiaidd neu Asiaidd Prydeinig (46%).

Gofynnwyd i’r ymatebwyr a oedd wedi clywed am y CSHB ymhle roedden nhw wedi dod ar ei draws. Yr ymateb mwyaf cyffredin oedd trwy weld sticer a oedd wedi’i arddangos mewn safle busnes bwyd (85%). Roedd 36% o’r ymatebwyr wedi dod ar draws y CSHB ar wefan busnes bwyd; roedd 22% wedi dod ar ei draws ar wefan neu ap archebu a dosbarthu bwyd (er enghraifft, Just Eat, Deliveroo, Uber Eats); roedd 16% wedi clywed am y CSHB gan rywun, ac roedd 16% wedi dod ar ei draws ar wefan yr ASB (Ffigur 3). ^{(footnote 2)}

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr yng Nghymru (90%), Lloegr (85%) a Gogledd Iwerddon (89%) wedi dod ar draws y CSHB trwy weld sticer ar safle busnes bwyd (Ffigur 4)**. Yr ail le mwyaf cyffredin yr oedd ymatebwyr wedi dod ar draws y CSHB yng Nghymru (38%) yn Lloegr (37%) ac yng Ngogledd Iwerddon (29%) oedd ar wefan busnes bwyd**.

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd gwahaniaethau rhwng grwpiau oedran o ran ble roedd ymatebwyr wedi dod ar draws y CSHB:

• Roedd ymatebwyr o dan 65 oed yn fwy tebygol o fod wedi dod ar draws y CSHB drwy sticer mewn busnes bwyd nag oedolion hŷn. Er enghraifft, roedd 91% o’r rhai rhwng 45 a 64 oed wedi dod ar draws sticer mewn busnes bwyd, o’i gymharu â 78% o’r rhai rhwng 65 a 74 oed.
• Roedd ymatebwyr iau yn fwy tebygol o fod wedi dod ar draws y CSHB drwy wefan neu ap archebu bwyd nag oedolion hŷn. Er enghraifft, roedd 39% o bobl rhwng 25 a 34 oed wedi dod ar draws y CSHB drwy wefan neu ap archebu bwyd, o gymharu â 6% o bobl rhwng 65 a 74 oed a 3% o bobl 75 oed a hŷn.
• Roedd ymatebwyr rhwng 16 a 24 oed yn fwy tebygol o fod wedi dod ar draws y CSHB drwy’r cyfryngau cymdeithasol (24%) na phobl 25 oed a hŷn. Er enghraifft, roedd 8% o’r ymatebwyr rhwng 45 a 64 oed wedi dod ar draws y CSHB drwy’r cyfryngau cymdeithasol.
• Roedd ymatebwyr 75 oed a hŷn yn fwy tebygol o fod wedi dod ar draws y CSHB mewn papur newydd lleol (14%) neu mewn hysbyseb neu erthygl gylchgrawn (13%) na’r rhai rhwng 16 a 24 oed (1% ar gyfer y naill leoliad neu’r llall).

Adnabyddiaeth o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd

Pan ddangoswyd llun o sticer y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd i’r ymatebwyr, dywedodd 89% ohonyn nhw eu bod nhw wedi gweld y sticer o’r blaen. Roedd adnabyddiaeth o’r sticer ychydig yn uwch yng Nghymru (95%) a Gogledd Iwerddon (94%) nag yn Lloegr (89%) ^{(footnote 3)}**.

Roedd ymatebwyr iau yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer nag ymatebwyr hŷn. Er enghraifft, dywedodd 96% o’r ymatebwyr rhwng 16 a 24 oed eu bod wedi gweld y sticer, o gymharu â 69% o’r rhai 75 oed a hŷn (Ffigur 5).

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd adnabyddiaeth o’r sticer sgôr hylendid bwyd hefyd yn amrywio ar gyfer y grwpiau canlynol:  

• Maint y cartref: roedd yr ymatebwyr mewn cartrefi â 3 neu fwy o bobl (er enghraifft, 95% o’r rheiny mewn cartrefi â phedwar person) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny a oedd yn byw mewn cartrefi ag un person (80%).
• Incwm blynyddol y cartref: roedd yr ymatebwyr ag incwm dros £96,000 yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd (97%), na’r rheiny ag incwm llai nag £19,000 (86%).
• Cyfrifoldeb dros goginio: roedd yr ymatebwyr sy’n gyfrifol am goginio (90%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny nad ydyn nhw’n coginio (80%).

Gofynnwyd i’r ymatebwyr ymhle roedden nhw wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd yn ystod y 12 mis diwethaf. Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr wedi gweld y sticer mewn bwytai (84%), mewn caffis (72%) neu mewn siopau tecawê (65%) (Ffigur 6) ^{(footnote 4)}.

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8

Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn bwytai yng Nghymru (85%), Lloegr (83%) a Gogledd Iwerddon (85%)**. Roedd ymatebwyr yng Nghymru yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn siopau tecawê (76%) a siopau coffi neu frechdanau (68%) o gymharu ag ymatebwyr yn Lloegr (siopau tecawê 64%, siopau coffi neu frechdanau 56%). Roedd ymatebwyr yng Nghymru yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn tafarndai (65%) na’r rheiny yng Ngogledd Iwerddon (42%) a Lloegr (52%). Roedd ymatebwyr yng Nghymru (37%) a Gogledd Iwerddon (37%) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn gwestai a llety gwely a brecwast nag ymatebwyr yn Lloegr (23%) (Ffigur 7).

Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8