Bwyd a Chi 2, Cylch 8: Pennod 2 – Pryderon am fwyd
Mae’r bennod hon yn rhoi trosolwg o bryderon ymatebwyr am fwyd.
Cyflwyniad
Gwaith yr ASB, fel y nodir yn y gyfraith, yw diogelu iechyd y cyhoedd a diogelu buddiannau defnyddwyr mewn perthynas â bwyd. Mae’r ASB yn defnyddio arolwg Bwyd a Chi 2 i fonitro pryderon defnyddwyr am faterion bwyd, fel diogelwch bwyd, maeth, a materion amgylcheddol. Mae’r bennod hon yn rhoi trosolwg o bryderon yr ymatebwyr am fwyd.
Pryderon cyffredin
Gofynnwyd i’r ymatebwyr ddweud a oedd ganddyn nhw unrhyw bryderon am y bwyd maen nhw’n ei fwyta. Nid oedd gan y rhan fwyaf o’r ymatebwyr (79%) unrhyw bryderon am y bwyd maen nhw’n ei fwyta, a dim ond 21% o’r ymatebwyr a ddywedodd fod ganddyn nhw bryder. (footnote 1)
Ffigur 2. Y pryderon mwyaf cyffredin am fwyd a fynegwyd heb anogaeth
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8
Gofynnwyd i’r ymatebwyr a ddywedodd fod ganddyn nhw bryderon esbonio’n gryno eu pryderon am y bwyd maen nhw’n ei fwyta. Roedd y pryderon mwyaf cyffredin yn ymwneud â diogelwch a hylendid bwyd (33%), dulliau cynhyrchu bwyd (30%), ansawdd bwyd (29%), a maeth ac iechyd (22%) (Ffigur 2). (footnote 2)
Ffigur 3. Y pryderon mwyaf cyffredin am fwyd a fynegwyd gydag anogaeth
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8
Gofynnwyd i’r ymatebwyr ddweud a oedd ganddyn nhw bryderon am nifer o faterion sy’n gysylltiedig â bwyd, gan ddewis o blith rhestr o ddewisiadau. Y pryder mwyaf cyffredin oedd prisiau bwyd (69%). Roedd pryderon cyffredin eraill yn cynnwys ansawdd bwyd (65%), gwastraff bwyd (63%), a faint o siwgr sydd mewn bwyd (58%) (Ffigur 3). (footnote 3)
Ffigur 4. Lefel y pryder am bynciau sy’n ymwneud â bwyd
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 8
Gofynnwyd i’r ymatebwyr nodi i ba raddau roedden nhw’n pryderu am nifer o faterion penodol sy’n ymwneud â bwyd. Roedd yr ymatebwyr yn fwyaf tebygol o nodi lefel uchel o bryder am fforddiadwyedd bwyd (49%). Roedd materion eraill yr oedd yr ymatebwyr yn bryderus iawn yn eu cylch yn cynnwys lles anifeiliaid yn y broses cynhyrchu bwyd (34%), a chynhwysion ac ychwanegion mewn bwyd (31%) (Ffigur 4). (footnote 4)
Roedd lefel y pryder am fforddiadwyedd bwyd a nodwyd yn amrywio rhwng gwahanol gategorïau o bobl yn y ffyrdd canlynol:
- Grŵp oedran: roedd yr ymatebwyr rhwng 16 a 54 oed yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd o gymharu â’r rheiny oedd yn 55 oed neu’n hŷn (er enghraifft, 55% o’r rheiny rhwng 25 a 34 oed o gymharu â 34% o’r rheiny oedd yn 75 oed neu’n hŷn).
- Incwm blynyddol y cartref: Roedd yr ymatebwyr ag incwm is yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd o gymharu â’r ymatebwyr ag incwm uwch, (er enghraifft, 56% o’r rheiny ag incwm o lai nag £19,000 o gymharu â 36% o’r rheiny ag incwm dros £96,000).
- Rhanbarth (Lloegr) (footnote 5): roedd lefelau’r pryder ynghylch fforddiadwyedd bwyd yn amrywio fesul rhanbarth yn Lloegr. Er enghraifft, roedd yr ymatebwyr a oedd yn byw yng Ngogledd-ddwyrain Lloegr (64%) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd o gymharu â’r rheiny a oedd yn byw yn y rhan fwyaf o ranbarthau eraill Lloegr, gan gynnwys Dwyrain Canolbarth Lloegr (45%), Llundain (47%), De-orllewin Lloegr (42%) a De-ddwyrain Lloegr (46%).
- Diogeledd bwyd: roedd yr ymatebwyr â diogeledd bwyd isel iawn (74%) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd na’r rheiny â diogeledd bwyd isel (61%) neu ymylol (58%). Y rheiny â diogeledd bwyd uchel oedd lleiaf tebygol o nodi eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd (40%).
- Grŵp ethnig: Roedd yr ymatebwyr Asiaidd neu Asiaidd Prydeinig (59%) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn bryderus iawn am fforddiadwyedd bwyd o gymharu â’r ymatebwyr gwyn (48%). (footnote 6)
- Cwestiwn: Oes gennych chi unrhyw bryderon am y bwyd rydych chi’n ei fwyta? Ymatebion: Oes, Nac oes. Sylfaen = 5808, pawb a ymatebodd.
- Cwestiwn: Beth yw eich pryderon am y bwyd rydych chi’n ei fwyta? Ymatebion: [Testun agored]. Sylfaen = 1126, pawb a ymatebodd a oedd â phryderon am y bwyd maen nhw’n ei fwyta. Sylwer: mae ymatebion ychwanegol ar gael yn y tablau a’r set ddata lawn. Cafodd yr ymatebion eu codio gan Ipsos, gweler yr Adroddiad Technegol i gael rhagor o fanylion.
- Cwestiwn: A oes gennych chi bryderon am unrhyw rai o’r canlynol? Ymatebion: faint o siwgr sydd mewn bwyd, gwastraff bwyd, lles anifeiliaid, hormonau, steroidau a gwrthfiotigau mewn bwyd, faint o halen sydd mewn bwyd, faint o fraster sydd mewn bwyd, gwenwyn bwyd, hylendid bwyd wrth fwyta allan, hylendid bwyd wrth archebu bwyd tecawê, y defnydd o blaladdwyr, twyll neu droseddau bwyd, y defnydd o ychwanegion (er enghraifft, cyffeithyddion a lliwiau bwyd), prisiau bwyd, bwydydd a addaswyd yn enetig (GM), halogi cemegol o du’r amgylchedd, taith bwyd, nifer y calorïau mewn bwyd, gwybodaeth am alergenau mewn bwyd, coginio’n ddiogel gartref, ansawdd bwyd, faint o ddeunydd pecynnu a ddefnyddir, gallu bwyta’n iachus, dim un o’r rhain, ddim yn gwybod. Sylfaen = 3915, pawb a ymatebodd ar-lein.
- Cwestiwn: Gan feddwl am fwyd yn y DU [amrywiad i eiriad y cwestiwn yng Ngogledd Iwerddon: y DU ac Iwerddon] heddiw, pa mor bryderus ydych chi, os o gwbl am y pynciau canlynol? a) fforddiadwyedd bwyd b) diogelwch a hylendid bwyd a gynhyrchir [yng Nghymru a Lloegr: yn y DU; yng Ngogledd Iwerddon: yn y DU ac Iwerddon] c) diogelwch a hylendid bwyd o’r tu allan i’r [yng Nghymru a Lloegr: DU; yng Ngogledd Iwerddon: DU ac Iwerddon] d) bod bwyd a gynhyrchir [yng Nghymru a Lloegr: yn y DU; yng Ngogledd Iwerddon: yn y DU ac Iwerddon] yn cyd-fynd â’r hyn sydd ar y label e) bod bwyd o’r tu allan i’r [yng Nghymru a Lloegr: DU; yng Ngogledd Iwerddon: y DU ac Iwerddon] yn cyd-fynd â’r hyn sydd ar y label f) bod bwyd yn cael ei gynhyrchu mewn modd cynaliadwy g) argaeledd amrywiaeth eang o fwyd h) lles anifeiliaid yn y broses cynhyrchu bwyd i) cynhwysion ac ychwanegion mewn bwyd j) bwyd a addaswyd yn enetig (GM). Sylfaen = 5808, pawb a ymatebodd. Sylwer: addaswyd geiriad y cwestiwn ar gyfer ymatebwyr yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.
- Dim ond yn Lloegr yr ystyriwyd gwahaniaethau rhanbarthol oherwydd bod maint sampl/sylfaen isel yng Nghymru a Gogledd Iwerddon.
- Sylwer: nid adroddir am ffigurau grwpiau ethnig eraill oherwydd maint sylfaen / sampl isel.