Pennod 1: Ymwybyddiaeth ac adnabyddiaeth o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd
Mae’r bennod hon yn rhoi trosolwg o ymwybyddiaeth ac adnabyddiaeth yr ymatebwyr o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd (CSHB).
Ymwybyddiaeth o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd
Dywedodd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr (86%) eu bod wedi clywed am y CSHB. Dywedodd dros hanner (55%) eu bod wedi clywed am y CSHB a’u bod yn gwybod llawer neu ychydig amdano, roedd 31% wedi clywed am y CSHB ond ddim yn gwybod llawer neu ddim byd amdano ac roedd 14% erioed wedi clywed am y CSHB (footnote 1).
Ffigur 1. Ymatebwyr a oedd wedi clywed am y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
oedd y rhan fwyaf o ymatebwyr a oedd yn byw yn Lloegr (86%), Cymru (92%), a Gogledd Iwerddon (91%) wedi clywed am yr Cynllun Sgorio (Ffigur 1)**.
Roedd ymwybyddiaeth o’r CSHB a gwybodaeth amdano’n amrywio fesul gwlad. Roedd ymatebwyr yng Nghymru (69%) a Gogledd Iwerddon (65%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny yn Lloegr (54%).
Roedd ymwybyddiaeth o’r CSHB a gwybodaeth amdano’n amrywio hefyd fesul rhanbarth yn Lloegr. Er enghraifft, dywedodd 62% o’r ymatebwyr yn Swydd Efrog a Humber a 61% o’r rheiny yn Nwyrain Canolbarth Lloegr fod ganddynt rywfaint o wybodaeth am y CSHB o gymharu â 44% yn Llundain.
Ffigur 2. Ymwybyddiaeth o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd a gwybodaeth amdano fesul grŵp oedran
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Roedd ymatebwyr rhwng 25 a 64 oed yn fwy tebygol o fod ag o leiaf ychydig yn fwy o wybodaeth am y CSHB na’r rheiny rhwng 16 a 24 oed neu’r rheiny sy’n 80 oed a throsodd. Er enghraifft, dywedodd 65% o’r ymatebwyr rhwng 55 a 64 oed eu bod yn gwybod am y CSHB, o gymharu â 33% o’r rheiny sy’n 80 oed a throsodd (Ffigur 2).
Roedd ymwybyddiaeth o’r CSHB, a gwybodaeth amdano, hefyd yn amrywio rhwng y grwpiau canlynol o bobl:
- Dosbarthiad Economaidd-Gymdeithasol Ystadegau Gwladol (NS-SEC): roedd ymatebwyr o grwpiau galwedigaethol (er enghraifft, 60% o’r rheiny mewn galwedigaethau rheoli, gweinyddol a phroffesiynol) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB na myfyrwyr amser llawn (42%) a’r rheiny a oedd wedi bod yn ddi-waith am gyfnod hir a/neu nad oedden nhw erioed wedi gweithio (31%).
- Maint cartrefi: roedd y rheiny mewn cartrefi o 3 pherson neu fwy (er enghraifft, 59% o’r ymatebwyr a oedd yn byw mewn cartrefi â 5 neu fwy o bobl) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn gwybod am y CSHB o gymharu â’r rheiny mewn cartrefi 1 person (47%).
- Cyfrifoldeb dros goginio: roedd yr ymatebwyr sy’n gyfrifol am goginio (57%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny nad ydyn nhw’n coginio (33%).
- Cyfrifoldeb dros siopa: roedd yr ymatebwyr sy’n gyfrifol am siopa am fwyd (57%) yn fwy tebygol o nodi eu bod yn gwybod am y CSHB na’r rheiny nad ydynt byth yn siopa am fwyd (34%).
- Grŵp ethnig: roedd ymatebwyr gwyn (57%) yn fwy tebygol o ddweud eu bod yn gwybod am y CSHB nag ymatebwyr Asiaidd neu Asiaidd Prydeinig (43%).
Ffigur 3. Lleoliadau lle’r oedd ymatebwyr wedi dod ar draws y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Gofynnwyd i’r ymatebwyr a oedd wedi clywed am y CSHB ymhle roedden nhw wedi dod ar ei draws. Yr ymateb mwyaf cyffredin oedd trwy weld sticer a oedd wedi’i arddangos mewn safle busnes bwyd (83%). Roedd bron i 4 o bob 10 (38%) o’r ymatebwyr wedi dod ar draws y CSHB ar wefan busnes bwyd, roedd 23% wedi dod ar ei draws ar wefan a/neu ap archebu/dosbarthu bwyd (er enghraifft, Just Eat, Deliveroo, Uber Eats), roedd 17% o’r ymatebwyr wedi clywed am y CSHB gan rywun, ac roedd 14% wedi dod ar ei draws ar wefan yr ASB (Ffigur 3) (footnote 2).
Ffigur 4. Y 5 lle mwyaf amlwg lle’r oedd ymatebwyr wedi dod ar draws y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr yng Nghymru (87%), Lloegr (82%) a Gogledd Iwerddon (88%) wedi dod ar draws y CSHB trwy weld sticer ar safle busnes bwyd (Ffigur 4)**. Yr ail leoliad mwyaf cyffredin yr oedd ymatebwyr wedi dod ar draws y CSHB oedd ar wefan busnes bwyd; yng Nghymru (36%), yn Lloegr (38%), ac yng Ngogledd Iwerddon (32%).
Adnabyddiaeth o’r Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd
Pan ddangoswyd llun o sticer y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd i’r ymatebwyr, dywedodd 87% ohonyn nhw eu bod nhw wedi gweld y sticer o’r blaen. Roedd adnabyddiaeth o’r sticer ychydig yn debyg yng Nghymru (91%), Lloegr (87%), a Gogledd Iwerddon (93%)** (footnote 3).
Ffigur 5. Adnabyddiaeth o’r sticer sgôr hylendid bwyd fesul grŵp oedran.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Roedd yr ymatebwyr hynny o dan 55 oed yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny 80 oed a throsodd. Er enghraifft, dywedodd 94% o’r ymatebwyr rhwng 25 a 34 oed eu bod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd o’u cymharu â 57% o’r ymatebwyr 80 oed a throsodd (Ffigur 5).
Roedd adnabyddiaeth o’r sticer sgôr hylendid bwyd hefyd yn amrywio rhwng y mathau canlynol o bobl:
- Maint y cartref: roedd yr ymatebwyr mewn cartrefi â 2 neu fwy o bobl (er enghraifft, 94% o’r rheiny mewn cartrefi â phedwar person) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny a oedd yn byw mewn cartrefi ag un person (76%).
- Plant o dan 16 oed yn y cartref: roedd yr ymatebwyr â phlant (o dan 16 oed) yn y cartref (95%) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny heb blant yn y cartref (84%).
- NS-SEC: roedd yr ymatebwyr mewn rhai grwpiau galwedigaethol (er enghraifft, 93% o’r rheiny mewn galwedigaethau goruchwylio a thechnegol is) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny a oedd wedi bod yn ddi-waith am gyfnod hir a/neu nad oedden nhw erioed wedi gweithio (75%).
- Incwm blynyddol y cartref: roedd yr ymatebwyr ag incwm dros £64,000 (er enghraifft, 94% o’r rheiny ag incwm rhwng £64,000 a £95,999) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd na’r rheiny ag incwm llai nag £19,000 (84%).
Ffigur 6. Busnesau bwyd lle’r oedd yr ymatebwyr wedi gweld sticer sgôr hylendid bwyd yn ystod y 12 mis diwethaf.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Gofynnwyd i’r ymatebwyr ymhle roedden nhw wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd yn ystod y 12 mis diwethaf. Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr wedi gweld y sticer mewn bwytai (83%), mewn caffis (75%) neu mewn siopau tecawê (69%) (Ffigur 6) (footnote 4).
Ffigur 7. Busnesau bwyd lle’r oedd yr ymatebwyr wedi gweld sticer sgôr hylendid bwyd yn ystod y 12 mis diwethaf yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.
Lawrlwytho’r siart hon
Ffynhonnell: Bwyd a Chi 2: Cylch 6
Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn bwytai yng Nghymru (88%), Lloegr (83%) a Gogledd Iwerddon (82%)**. Roedd ymatebwyr yng Nghymru yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn caffis (86%) a siopau coffi neu frechdanau (70%) o gymharu ag ymatebwyr yn Lloegr (caffis 74%, siopau coffi neu frechdanau 54%). Roedd ymatebwyr yng Nghymru (72%) yn fwy tebygol o fod wedi gweld y sticer sgôr hylendid bwyd mewn tafarndai na’r rheiny yng Ngogledd Iwerddon (43%) a Lloegr (53%) (Ffigur 7).
-
Cwestiwn: Ydych chi wedi clywed am y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd? Ymatebion: Ydw, rydw i wedi clywed amdano ac rydw i’n gwybod cryn dipyn amdano; Ydw, rydw i wedi clywed amdano ac rydw i’n gwybod ychydig amdano; Ydw, rydw i wedi clywed amdano ond dydw i ddim yn gwybod llawer amdano; Ydw, rydw i wedi clywed amdano ond dydw i ddim yn gwybod dim amdano; Nac ydw, dydw i erioed wedi clywed amdano. Sylfaen = 4918, pawb a ymatebodd ar-lein a’r rheiny a atebodd yr holiadur Bwyta Allan drwy’r post. Sylwer: Cyfeirir at y rheiny a atebodd ‘Ydw, rydw i wedi clywed amdano ac rydw i’n gwybod cryn dipyn amdano’, ‘Ydw, rydw i wedi clywed amdano ac rydw i’n gwybod ychydig amdano’, ac ‘Ydw, rydw i wedi clywed amdano ond dydw i ddim yn gwybod llawer amdano’ fel rhai a oedd yn gwybod am y CSHB.
-
Cwestiwn: Ble’r ydych chi wedi dod ar draws y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd? Ymatebion: Ar sticer mewn busnes bwyd; Ar wefan busnes bwyd (fel gwefan bwyty); Ar wefan neu ap archebu/dosbarth bwyd (fel Just Eat, Deliveroo, Uber Eats ac ati); Wedi clywed gan rywun; Ar wefan yr Asiantaeth Safonau Bwyd; Yn y papur newyddion lleol; Trwy’r cyfryngau cymdeithasol (er enghraifft Twitter, Facebook Marketplace); Mewn hysbyseb neu erthygl cylchgrawn; Ar ap arall (er enghraifft Scores on the Doors) (nodwch); Ar wefan arall; Rhywle arall Sylfaen = 4444, yr holl ymatebwyr ar-lein a’r rheiny a atebodd yr holiadur Bwyta Allan trwy’r post a oedd wedi clywed am y Cynllun Sgorio Hylendid Bwyd. Sylwer: Nid yw’r canrannau a ddangosir yn rhoi cyfanswm o 100% oherwydd bod yr ymatebwyr yn gallu dewis mwy nag un ateb.
-
Cwestiwn: Ydych chi erioed wedi gweld y sticer hwn o’r blaen? Ymatebion: Ydw; Nac ydw; Ddim yn gwybod / Ddim yn siŵr. Sylfaen = 4918, pawb a ymatebodd ar-lein a’r rheiny a atebodd yr holiadur Bwyta Allan drwy’r post.
-
Cwestiwn: Ym mha rai o’r canlynol, os o gwbl, ydych chi wedi gweld y sticer hwn yn ystod y 12 mis diwethaf? Ymatebion: Mewn bwytai; Mewn caffis; Mewn siopau tecawê; Mewn siopau coffi neu frechdanau; Mewn tafarndai; Mewn gwestai/llety gwely a brecwast; Mewn archfarchnadoedd; Mewn ysgolion, ysbytai a sefydliadau eraill; Ar stondinau marchnad/bwyd stryd; Gweithgynhyrchwyr (masnachwyr busnes i fusnes) (Cymru yn unig); Mewn siopau bwyd eraill; Rhywle arall; Dydw i ddim wedi gweld y sticer hwn mewn busnes bwyd yn ystod y 12 mis diwethaf. Sylfaen = 4457, yr holl ymatebwyr ar-lein a’r rheiny a atebodd yr holiadur Bwyta Allan drwy’r post a oedd wedi gweld sticer y CSHB.