Cyflwyniad i newidiadau labelu alergenau

Nod y cyflwyniad hwn yw eich helpu i ddeall a yw'r gofynion labelu alergenau newydd yn effeithio ar eich busnes a beth i'w wneud nesaf i gydymffurfio â'r gyfraith. 

O 1 Hydref 2021 bydd y gofynion ar gyfer labelu bwyd sydd wedi'i becynnu ymlaen llaw i’w werthu’n uniongyrchol (PPDS) yn newid yng Nghymru, yn Lloegr ac yng Ngogledd Iwerddon. Bydd y labelu newydd hyn yn helpu i ddiogelu eich defnyddwyr trwy ddarparu gwybodaeth am alergenau ar y deunydd pecynnu a allai achub bywyd.

Bydd yn ofynnol i unrhyw fusnes sy'n cynhyrchu bwyd PPDS ei labelu gydag enw'r bwyd a rhestr lawn o gynhwysion, gan bwysleisio’r cynhwysion alergenaidd ar y rhestr. 

Mae angen i fusnesau ddeall a oes angen labelu PPDS ar eu cynhyrchion a'r hyn y mae angen iddynt ei wneud i gydymffurfio â'r rheolau newydd.

Beth yw bwyd wedi’i becynnu ymlaen llaw i’w werthu’n uniongyrchol neu fwyd PPDS?

Mae bwyd PPDS yn cael ei becynnu yn yr un lle ag y mae'n cael ei gynnig neu ei werthu i ddefnyddwyr ac mae yn y deunydd pecynnu hwn cyn i’r cwsmer ei archebu neu ei ddewis.

Gall gynnwys bwyd y mae defnyddwyr yn ei ddewis eu hunain (er enghraifft, o uned arddangos), yn ogystal â chynhyrchion sy'n cael eu cadw y tu ôl i gownter a rhywfaint o fwyd sy'n cael ei werthu mewn safleoedd symudol neu dros dro.

Bwyd nad yw'n PPDS

• Unrhyw fwyd nad yw mewn deunydd pecynnu neu sy'n cael ei becynnu ar ôl cael ei archebu gan y defnyddiwr. Mae'r rhain yn fathau o fwyd heb ei becynnu ymlaen llaw ac nid oes angen label arnynt gydag enw, cynhwysion ac alergenau wedi'u pwysleisio.  Rhaid parhau i ddarparu gwybodaeth am alergenau ond gellir gwneud hyn trwy ddulliau eraill, gan gynnwys ar lafar.
• Bwyd wedi'i becynnu gan un busnes a'i gyflenwi i fusnes arall. Mae hwn yn fwyd wedi'i becynnu ymlaen llaw ac mae'n rhaid iddo fod wedi’n labelu llawn yn barod, gan gynnwys enw'r bwyd a rhestr gynhwysion lawn, gyda chynhwysion alergenaidd yn cael eu pwysleisio.
  Gwerthu o bell

Gwerthu o bell

Nid yw'r gofynion labelu newydd yn berthnasol i fwyd PPDS a werthir o bell, fel bwyd y gellir ei brynu dros y ffôn neu ar y rhyngrwyd. 
 
Bydd angen i fusnesau sy'n gwerthu bwyd PPDS fel hyn sicrhau bod gwybodaeth orfodol am alergenau ar gael i'r defnyddiwr cyn iddo brynu'r cynnyrch a hefyd wrth i’r bwyd gael ei ddosbarthu.

Enghreifftiau o fwyd PPDS

Gall bwyd wedi'i becynnu i'w werthu'n uniongyrchol (PPDS) gynnwys y canlynol:

• Brechdanau a chynhyrchion becws sy'n cael eu pecynnu ar y safle cyn i ddefnyddiwr eu dewis neu eu harchebu.
• Bwyd cyflym wedi'i becynnu cyn ei archebu, fel byrgyr o dan lamp boeth lle na ellir newid y bwyd heb agor y deunydd pecynnu. 
• Cynhyrchion sy'n cael eu pecynnu ymlaen llaw ar y safle yn barod i'w gwerthu, fel pizzas, cyw iâr rotisserie, saladau a photiau pasta.
• Byrgyrs a selsig wedi'u pecynnu ymlaen llaw gan gigydd ar y safle yn barod i'w gwerthu i'r defnyddiwr.
• Samplau o gwcis a roddir i ddefnyddwyr am ddim a gafodd eu pecynnu ar y safle.
• Bwydydd sy’n cael eu pecynnu ac yna'u gwerthu mewn man arall gan yr un gweithredwr mewn stondin farchnad neu safle symudol.
• Bydd hefyd angen labelu bwyd PPDS mewn ysgolion, cartrefi gofal, ysbytai a lleoliadau tebyg eraill.

Beth sydd angen bod ar y label? 

Mae angen i'r label ddangos enw'r bwyd a'r rhestr gynhwysion gyda'r 14 alergen y mae'n ofynnol eu datgan yn ôl y gyfraith wedi'u pwysleisio.

Rhaid i'r rhain fod yn unol â'r gofynion cyfreithiol sy'n berthnasol i enwi'r bwyd a rhestru cynhwysion.

Rhaid i fusnesau bwyd sicrhau eu bod yn cydymffurfio â gofynion gwybodaeth a labelu bwyd perthnasol presennol ar gyfer y wlad y maent yn gweithredu ynddi. 

Dyma ein gwybodaeth am yr 14 alergen a sut i gyfeirio atynt, lle byddwch chi'n dod o hyd i'r rheolau manwl am gynnwys, ffurf a chyflwyniad enw, cynhwysion a gwybodaeth am alergenau.

CHEESE AND PICKLE SANDWICH Mature Cheddar cheese, pickle and butter in sliced malted bread INGREDIENTS: Malted bread (fortified wheat flour (wheat flour, calcium carbonate, iron, niacin, thiamin), water, malted wheat flakes, wheat bran, wheat protein, yeast, malted barley flour, salt, emulsifiers (mono- and diglycerides of fatty acids, mono- and diacetyl tartaric acid esters of mono- and diglycerides of fatty acids), spirit vinegar, malted wheat flour, rapeseed oil, flour treatment agent (ascorbic acid), palm fat, wheat flour, palm oil, wheat starch), mature Cheddar cheese (milk), pickle (carrots, sugar, swede, onion barley malt vinegar, water, spirit vinegar, apple pulp, dates, salt, modified maize starch, rice flour, colour (sulphite ammonia caramel), onion powder, concentrated lemon juice, spices, spice and herb extracts, butter (milk)

Sut i fodloni'r gofynion

Os yw'ch busnes yn gwerthu neu'n cyflenwi bwyd PPDS mae angen i chi weithredu cyn 1 Hydref 2021 i gydymffurfio â'r gyfraith.

Rhaid i fusnesau wirio a ydyn nhw'n cynhyrchu bwyd PPDS a sicrhau eu bod nhw'n barod i gydymffurfio â'r gofynion newydd. Defnyddiwch ein hadnodd penderfynu ar gyfer labelu alergenau a chynhwysion ar fwyd.

Rydym ni wedi diweddaru ein canllawiau alergenau ar gyfer busnesau bwyd i gynnwys y gofynion newydd. Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn adran gofynion labelu a gwybodaeth am alergenau bwyd y Canllawiau Technegol

Mae gennym ni hefyd wybodaeth am labelu alergenau ar gyfer gweithgynhyrchwyr bwyd.

Amlinellir y gofynion labelu alergenau yn Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd i Ddefnyddwyr yr UE.

Pam mae'r newidiadau i wybodaeth am alergenau yn cael eu cyflwyno?

Ar hyn o bryd, gellir darparu'r wybodaeth am alergenau ar gyfer y cynhyrchion hyn mewn unrhyw fodd. Mae hyn yn cynnwys cael eich hysbysu ar lafar gan staff.

Mae llywodraethau ledled y Deyrnas Unedig wedi penderfynu y bydd angen darparu gwybodaeth am gynhwysion ac alergenau ar labeli’r bwydydd hyn o 1 Hydref 2021.

Mae hyn yn dilyn marwolaeth Natasha Ednan-Laperouse, a gafodd adwaith alergaidd a achoswyd drwy fwyta baguette nad oedd yn rhaid cynnwys label alergenau arno ar y pryd.