Alergedd ac anoddefiad bwyd

Mae’n bwysig bod gennych yr wybodaeth sydd ei hangen arnoch i wneud dewisiadau bwyd diogel.

Dyna pam mae deddfau labelu a gwybodaeth am alergenau sy’n ei gwneud yn ofynnol i fusnesau bwyd roi gwybodaeth i chi am yr hyn sydd yn eich bwyd.

Os byddwch chi’n teimlo’n sâl neu’n cael adwaith alergaidd ar ôl bwyta, dylech geisio cymorth meddygol ar unwaith. Mae gan y GIG wybodaeth am y camau i’w dilyn os bydd rhywun yn cael adwaith alergaidd.

Os oes gennych alergedd a’ch bod yn gorfod defnyddio Awto-Chwistrellwr Adrenalin (AAI), mae’n bwysig ei gario gyda chi. Mae’n bwysig defnyddio AAI os ydych yn meddwl eich bod wedi cael adwaith alergaidd. Mae gan yr Asiantaeth Rheoleiddio Meddyginiaethau a Chynhyrchion Gofal Iechyd (MHRA) fwy o wybodaeth am AAIs a sut i’w defnyddio.

Os ydych chi wedi cael adwaith alergaidd, adwaith cysylltiedig â chlefyd seliag neu wedi profi anoddefiad, neu os ydych chi wedi profi  “achos a fu bron â digwydd” (near miss), cysylltwch â’r busnes bwyd yn y lle cyntaf i roi gwybod am eich profiad. Os ydych chi’n meddwl bod angen cymryd camau pellach, efallai yr hoffech chi gysylltu â thîm diogelwch bwyd yr awdurdod lleol sy’n gyfrifol.

Rydym yn gyfrifol am labelu alergenau a darparu canllawiau i ddefnyddwyr sydd â gorsensitifrwydd i fwyd (alergedd bwyd, anoddefiad bwyd a chlefyd seliag). Mae ein gwasanaeth rhybuddion alergedd yn rhan o’r cyfrifoldeb hwn. Gallwch danysgrifio i’r gwasanaeth hwn a chael hysbysiadau pan fyddwn yn cyhoeddi rhybuddion alergedd ac yn galw cynhyrchion yn ôl. 
 

Yr 14 alergen a reoleiddir

Yn y DU, mae’n rhaid i fusnesau bwyd roi gwybod i chi, o dan gyfraith bwyd, os ydyn nhw’n defnyddio unrhyw un o’r 14 prif alergen a reoleiddir fel cynhwysion yn y bwyd a’r diod maen nhw’n ei werthu.

Mae cyfraith bwyd yn nodi mai dyma’r 14 alergen mwyaf cryf a chyffredin:

• seleri
• grawnfwydydd sy’n cynnwys glwten (fel gwenith, rhyg (rye), haidd (barley) a cheirch)
• cramenogion (fel corgimychiaid, crancod a chimychiaid)
• wyau
• pysgod bys y blaidd (lupin)
• llaeth
• molysgiaid (molluscs) (fel cregyn gleision ac wystrys)
• mwstard
• pysgnau (peanuts)
• sesame
• ffa soia
• sylffwr deuocsid a sylffitau (mewn crynodiad o fwy na deg rhan fesul miliwn)
• cnau coed (fel cnau almon, cnau cyll, cnau Ffrengig, cnau Brasil, cnau cashew, cnau pecan, cnau pistachio a chnau macadamia)

Rhybuddion alergeddau

Rydym yn gweithio’n agos gydag awdurdodau lleol, y diwydiant bwyd a sefydliadau defnyddwyr i sicrhau bod defnyddwyr yn ymwybodol o wybodaeth am alergenau sydd un ai ar goll neu’n anghywir ar gynhyrchion bwyd.

Rydym yn cyhoeddi rhybuddion bwyd fel y gallwch chi wneud dewisiadau bwyd diogel.

Gallwch gofrestru i gael rhybuddion alergedd am ddim drwy e-bost neu neges destun bob tro y byddwn yn cyhoeddi rhybudd galw cynnyrch yn ôl. Gallwch ddewis cael rhybuddion am bob alergen, neu rybuddion penodol ar gyfer eich alergedd bwyd chi. Bydd hyn yn cynnwys gwybodaeth am y camau i’w dilyn os ydych chi wedi prynu’r cynnyrch sy’n cael ei alw yn ôl.

Sefydliadau alergedd, anoddefiad, a chlefyd seliag

Mae llawer o sefydliadau ac elusennau sy'n cefnogi'r rheiny sy'n byw ag alergedd bwyd, anoddefiad neu glefyd seliag. Mae’r rhain yn cynnwys:

• Allergy UK
• Coeliac UK
• Anaphylaxis UK
• Natasha Allergy Research Foundation